Pagtahak sa mga Nagdaang Taon: 2014

Sa Paglipas ng Panahon

Cavite National Science High School

Garita B Maragondon, Cavite

Setyembre 21, 2014

Sa ating mga ninuno,

Iba-iba man ang lugar ng inyong pinagmulan; meron sa Kanluran Asya, sa Timog Asya, Silangang Asya, sa Africa at maging sa South America, ngunit kayo ay naging dahilan kung bakit maunlad ang aming buhay ngayon. Sa inyong pinagmulan, nag-iwan kayo ng kani-kaniyang mga pamana sa sangkatauhan. Ang inyong mga pamana ay nagpakita ng kahusayan sa iba't ibang larangan at aspekto.

Ang inyong mga kontribusyon ay nakatulong sa aming pang-araw-araw na gawain. Sa kabihasnang Mesopotamia, nag-iwan kayo ng pamanang nagpapakita ng pagkamalikhain. Ang cuneiform at ang Code of Hammurabi ay ilan lamang sa inyong knotribusyon. Nakapagbigay-daan sa amin ang cuneiform sa pag-usbong ng iba pang modelo ng pagsulat at ang Code of Hammurabi ay naging batayan sa mga batas namin ngayon. Sa panahon naman ng kabihasnang Indus, umusbong ang agham, astronomiya, pisika, kemika at arkitektura. Dahil dito nagkaroon kami ng mga surgery na ginagamit ng mga doktor namin sa kasalukuyan. Ang panahon ng kabihasnang Tsino ay nagturo sa amin na gumamit ng seismograph, star map at magnetic compass. Nakagamit din kami ng block printing at nagkaroon ng produkto kagaya ng silk o seda. Sa kabihasnang Egyptian naman ay nag-iwan kayo ng mga kahanga-hangang monumento. Ang mga piramide ay nagsisilbing alaala ng inyong dakilang nakaraan. Kayo ay nagpakita ng kahusayan sa pag-unawa ng konsepto ng geometry.Dahil dito nagagamit na namin ito sa pagsukat ng lupa, pagplano ng mga estraktura at magsagawa ng proyekto para sa irigasyon. Sa kabihasnang Mesoamerica naman ay nakagawa ng kayo ng mga liwasan, lansangan, hanging bridge at mga templo. Kayo rin ay nakagawa ng kalendaryong may 365 araw na siyang pinakawasto sa mga panahong ito.

Sa sobrang dami ng inyong mga kotribusyon, napagaan ang aming pamumuhay. Kung wala kayo ay hindi uunlad at gagaan ang aming buhay ngayon. Ako ay lubos na nagpapasalamat sa inyo. Bilang pasasalamat, gagamitin ko ng wasto ang inyong mga kontribusyon at iingatan ko ang mga ito. Muli ako ay nagpapasalamat.

Lubos na nagpapasalamat,

Joyce C. Nuesca

Grade 9-fluorine

Dakilang Kaloob

Cavite National Science High School

Garita B-Maragondon, Cavite

Ika-17 ng Setyembre, 2014

Sa aking mga ninuno,

Kumusta po kayo? Marahil kayo ay masaya ngayon at maginhawa ang kalagayan. Nararapat lamang po iyan pagkatapos ng lahat ng mga bagay na ibinigay niyo sa amin.

Maraming salamat po sa tulong niyo. Napakarami po ng mga kontribusyon niyo: mga tanyag na gusali, kaalaman kagaya ng Matematika at Agham, at marami pang iba na naging dahilan ng aming maayos na pamumuhay sa kasalukuyan. Kung wala po ang mga iyan, siguro kami ay mamamalagi sa mga kuweba.

Sa dami po ng inyong nagawa, hindi ko po alam kung paano sisimulan ito. Lahat po ng nagawa niyo ay mahalaga at nakatutulong sa amin. Isa po sa mga bagay na aking lubos na pinapahalagahan ang sistema ng pagsulat.

Sa Sumerian, cuneiform ang sistema nila at sa Egyptian naman, hieroglyphics.

Ang pagsulat ay isang paraan ng komunikasyon at ng paglalahad ng mga saloobin. Dito nagmula ang salita: isang bagay na naging instrumento sa pagkakaroon ng pagbabago. Ang salita ay may kapangyarihan magpalakas ng kalooban o kaya nama'y manakit. Dahil dito, maraming mga buhay ang nailigtas at ang kapayapaan ay lumaganap sa mga lupain. At higit sa lahat, may kapangyarihan itong magpigil ng gulo.

Dati-rati lang po, nagkaroon ng diskriminasyon sa mga taong maiitim ang balat. Naganap po ang racial segregation. Marami pong nasawi at naapi, ngunit ang mga tao ay hindi nawalan ng pag-asa. May mga nagsulat ng mga artikulo na nagsimula ng isang paghihimagsik. May mga aktibista rin na nagpahayag ng kanilang mga pananaw ukol sa hindi makatarungang pagtrato sa kanila. At pagkatapos ng mahaba-habang panahon, nagkaroon ng pantay na karapatan ang mga tao. Walang lamang o nakabababa. Akalain niyo po iyon! Dahil sa inyo, nagkaroon ng kaayusan.

Siyempre, napakalayo po ng itsura ng mga titik ngayon kung ikukumpara sa mga nakaraang sulat niyo, ngunit hindi maipagkakait na rito nanggaling ang aming kasalukuyang sistema ng pagsulat. Kapaki-pakinabang ito at nagpapadali ang aming buhay.

Sa kasalukuyan, maraming mga manunulat ang nagkalat sa mundo. Sila ay gumagawa ng mga kuwento—maaaring komedya o trahedya—na nagsisilbing libangan sa mga tao. Sa iba naman, isa itong paraan ng pagtakas sa kanilang mga buhay, kahit saglit man lang. Para sa akin, nagpaparamdam ito na hindi ako nag-iisa—na may mga taong nakapaligid sa akin na hindi rin ganoon kadali ang sitwasyon.

At alam niyo po, dahil dito ako ay talagang nagpapasalamat.

Lubos na gumagalang at nagmamahal,

Allyssa G. Quadra

0247 Brgy. San Agustin
Trece Martires City, Cavite
Septyembre 15, 2014

Mga Sinaunang Kabihasnan,

Umusbong man kayo sa iba’t-ibang panig ng mundo, meron sa Kanlurang Asya, at ito ang Kabihasnang Mesopotamia; sa Timog Asya naman ang Kabihasnang Indus; sa Silangang Asya naman ang Kabishasang Tsino; sa Africa naman ang Kabihasnang Egyptian at sa America naman ang Kabihasanan sa Mesoamerica, ako’y nagpapasalamat pa rin sa inyo! Lubos ang aking pagkagalak ng aking malaman na ang mga bagay na aking nagagamit sa kasalukuyan ay sa inyo pala nagmula.
Maraming mga bagay ang inyong naipamana. Katulad na lamang ng sa kabihasnang Mesopotamia. Naipamana niyo sa aming henerasyon ang mga ziggurat na pinagsasambahan ng mga diyosa o patron ng isang lungsod. Naipamana niyo rin ang water clock at sexagesimal system o ang pagbibilang na nakabatay sa 60 na siya naming nagagamit sa Matematika. Mula naman sa Kabihasang Indus, ako’y labis ding natutuwa at malaki ang aking pasasalamat. Napaimana niyo kasi ang sewerage system. Naipamana rin niyo rin sa amin ang Decimal System na siya rin naming ginagamit sa Matematika. Sa inyo rin nagmula ang mga relihiyon tulad ng Hinduism, Buddhism, Jainism at Sikhism. Maraming salamat talaga! Syempre, ang Kabihasnang Tsino din ay aking pinasasalamatan. Nagmula naman sa inyo ang kalendaryo, na siya naming ginagamit sa pang-araw araw na pamumuhay upang malaman kung anong araw na. Salamat talaga, dahil naipamana niyo rin ang mga pamaypay at paying na aming ginagamit tuwing mainit at malamig ang panahon, ang pamaypay upang magbigay ng hangin tuwing mainit at paying naman tuwing umuulan upang kami’y di mabasa ng ulan. Papahuli pa ba ang Egypt? Syempre, nagpapasalamat din ako dito, dahil sa kanila naman nagmula ang Geometry na ginagamit din namin ngayon, may asignatura pa nga kaming ganun e, Analytical Geometry. Salamat din dahil sa inyo may kalendaryo na na namu 365 na araw.

Ang mga pamanang ito ay nagpapakita ng kadakilaan, husay at talento ng mga sinaunang tao sa iba’t-ibang aspketo. Muli, sa mga sinaunang kabihasnang sa daigdig, ang aming henerasyon ngayon ay lubos na nagpapasalamat sa inyo!
Maraming Salamat!

Nagmamahal,

Kyra Arabelle Erni

Kasaganaang Mapalad

Sa paglipas ng oras, naging masagana ang ating mga ninuno. Unti-unti ang kanilang pag-unlad; marami silang natuklasan na mga bagay at sinubukan nilang gamitin ang mga ito sa wastong paraan.

Noong una, sa panahong Paleolitiko, apoy lamang ang gamit ng mga ninuno natin at sila ay nangaso. Wala pa silang ibang kagamitan. Ngunit pagkatapos ng ilang panahon, gumamit sila ng bato upang gumawa ng mga kasangkapan. Ang kanilang mga tirahan ay pansamantala at nagsimula silang masanay sa iba't ibang sining.

Sa Panahong Neolitiko, ang mga bato na ginamit nila ay makinis at natuto silang maghabi, kasabay ng iba pang mga gawain. Nalutas nila ang suliranin tungkol sa kakulangan sa pagkain sa pamamagitan ng pagtatanim. Dahil dito, nagkaroon sila ng permanenteng tirahan.

Lalo pang umunlad ang mga tao dahil sa tanso. Sa Panahon ng Tanso, nagpanday ang mga tao gamit ang tanso ngunit may ilan pa ring gumagamit ng bato. Pagkatapos noon, sa Panahon ng Bronse, nalaman ng mga ninuno natin na nararapat ng paghaluin ang tanso at lata para sa matigas na bronse. Nakagawa sila ng iba't ibang kasangkapan at nakipagkalakalan sila sa ibang mga lugar.

Sa huli, natuklasan ng mga Hittites ang bakal, kung kaya't tinawag ang sumunod na yugto ng pag-unlad n Panahon ng Bakal. Ang kanilang kaalaman ukol sa pagtunaw dito ay kumalat kaya mas lumaganap ang madaling pamumuhay ng mga tao.

Ngayon, sa kasalukuyan, ang mga tao ay naghahanap pa ng mga paraan upang lalong maging maginhawa ang ating pamumuhay. May makinarya na para sa mabilis na produksyon ng mga bagay, kalakip ng makabagong teknolohiya. Sa gayon, maunlad na tayo at magaan na ang mga gawain natin. Dapat nating gamitin ang mga ito sa tamang paraan.

Ang Utang Sa Nakaraan

Ang nakaraan ay ang pundasyon ng kasalukuyan. Napakadaming bagay sa ating nakaraan ang nagbunsod sa matiwasay na pamumuhay ng mga tao sa panahong ito. Ang mga tao ngayon ay natutulog ng komportable sa bahay at hindi sa kweba. May kalan na ginagamit sa pagluluto. Mga tractora na malaking tulong sa pagsasaka. Mga makinaryang nagpapalakas sa ating industriya. Kuryente na gamit sa kahit anong bagay. Lahat ng ito ay utang natin sa ating mga ninuno. Upang mapahalagahan ito, kailangan natin dalhin ang kanilang mithiin, ang pagpapabuti sa susunod na henerasyon, ang hinaharap. At bilang pasasalamat ay kailangan natin protektahan ang kanilang mga pamana at gamitin sa tamang paraan at di sa kasamaan.
- Alexis Louis L. dela Cruz

Pagpapakita ng Pagpapahalaga

Napakalaki ng naitulong sa atin ng mga ninuno natin. Dahil sa kanila, madali ang pamumuhay natin ngayon. Ang mga kagamitan na makikita lamang sa paligid ay may pinagmulan. Nakipagsapalaran ang mga mga ninuno natin para magawa ang mga ito at magamit nang maayos.

Upang maipakita ang pagpapahalaga sa mga kontribusyon mula sa nakaraan, dapat munang maunawaan ang kahalagahan ng mga bagay na ito. Noong unang panahon, simple lamang ang pamumuhay ng mga ninuno; wala silang kuryente o kahit anong makinarya na ginagamit ng mga tao sa kasalukuyan. Para matuklasan ang gamit ng mga bagay sa kanilang kapaligiran, sinubukan nila ang mga ito. Sila ay nagpakahirap para sa ikabubuti ng kanilang kapwa.

Maaaring hindi alam ng ilang tao ang kahalagahan ng ating nakaraan, ngunit napakaimportante nito. Kung wala ang ating mga ninuno, marahil wala tayo sa ating kinaroroonan ngayon. Pwede nating paunlarin at gamitin sa tamang paraan ang mga ipinagkaloob na yaman sa atin. Huwag natin basta-basta hahayaang mapunta sa kawalan ang mga ito sapagkat malaki ang naitutulong nito sa atin.

-Allyssa G. Quadra